The Holidays for Next Year 2016 base on Proclamation 115

Here is a list of the nationally proclaimed holidays in the Philippines. 

It does not include the local holidays in Cebu and those declared in the component cities.

REGULAR HOLIDAYS:

January 1 (Friday) New Year's day

March 24 (Maundy Thursday)

March 25 (Friday) Good Friday

April 9 (Saturday) Araw ng Kagitingan

May 1 (Sunday) Labor Day

June 12 (Sunday) Independence Day

August 29 (Monday) National Heroes Day

November 30 (Wednesday) Bonifacio Day

December 25 (Sunday) Christmas Day

December 30 (Friday) Rizal Day

SPECIAL NON WORKING DAYS

February 8 (Monday) Chinese New Year *

February 25 (Thursday) EDSA People's power revolution

March 26 (Saturday) Black Saturday

August 21 (Sunday) Ninoy Aquino Day

November 1 (Tuesday) All Saint's Day

ADDITIONAL SPECIAL (NON WORKING) DAYS (Proc 1105)

January 2 (Saturday) Day after the New Year

October 31 (Monday) Day before All Saints Day *

December 24 (Saturday) Day before Christmas

December 31 (Saturday) Last Day of the Year

NOTE: Eid'l Fit'r and Eid'l Adha has yet to be proclaimed based on the Islamic calendar.

For holiday pays, click on www.dole.gov.ph 

Brisk sales enjoyed by local exhibitors in Cebu Agro Fair 2015

Provincial local government unit in the trade fair exhibitors enjoy brisk sales.

In a press release of the C ebu Provincial Information Office,  Officer-in-Charge Provincial Agriculturist Dr. Saragena Roldan said the exhibitors in the annual Christmas Provincial Agro Trade 

Fair enjoyed brisk sales during the four day duration.

There were 20 participants Local Government Units, 25 private exhibitors and eight food stalls.

Annie Feliciano, a supplier of hand woven rattan products in San Remigio town admitted earning P28,000 from December 14-17.

Feliciano said she regularly join the Capitol fair since it gives her the opportunity to earn more profits other than her daily at home.

She sold woven storage baskets and boxes, tissue boxes, caddies flatware, spoon and fork organizers, fruit trays, among others.

"It also gives me an opportunity to meet new clients, who will my contact number for more orders,"

From the town of Ronda was Wilma Villarena, who sold its famous native chicken.

"I sold 40 pieces daily while in Barili town that we attain record sales only on weekends," said Villarena.

Capitol annually conducts two trade exhibits. One in August during the Provincial Charter Day and the other in December.

Trade exhibits allows the farmers to sell their fresh vegetables and crops straight to the buyers.

Food products aside, there were also garments, handicrafts, ornamental plants, among others, in the fair. (FCC / PIA-Cebu with reports from Xerxes Alkuino City PIO) 

Cebu farmers become licensed seed growers

22 graduate scientists farmer growing seed certification course.

The Provincial Government recently trained 22 local farmers as seed growers to boost local production of corn seeds in Cebu given last December 16 to 18.

Officer-in-Charge Provincial Agriculturist Dr. Saragena Roldan said the training will support the Farmer Scientist Training Program (FSTP) of the Capitol.

" It will also give chance for farmers to earn more , "Saragena said.

The Capitol has been importing corn open-pollinated variety (OPV) seeds from the University of the Philippines Los Baños (UPLB) and in Mindanao for FSTP.

The trainer-speakers were Catalino Higida of the Cebu Technological University (CTU) -Barili Campus, Jun Acabal of the Regional Crop Protection Center (RCPC), Department of Agriculture (DA), Nancy Quinapon-, Provincal Agriculturist Office (PAO).

Higida lectured on the balanced nutrients needed by corn plants.

He also stressed the need for seed growers in Cebu. 

Acabal on the other hand, taught the farmers of integrated pest management while Quinapon- presented the measures how to prevent post-harvest losses.

Mirabel Amado, Agriculturist II, said the farmers are assured of a market since it will be the Province will be the one to buy the corn seeds from them.

However, these locally produced OPV seeds must first pass the standard of the National Seed Quality Control Services (NSQCS) of the Bureau of Plant Industry (BPI).

" If it passes the standard, it will be called certified seeds and can be sold to the market and a higher value, "said Armado.

The current market price of certified seeds is P35 per kilo. Those without certification are only priced at P15 per kilo.

With the availability of OPV corn seeds, the farmers will have the option other than utilizing native corn seeds again. (Fcc / PIA-Cebu with reports from Xerxes Alkuino City PIO)

CAOCAMPIO learns to blog!

It was no ordinary yearender for the Cebu Association of City and Municipal Public Information Officers (Caocampio) as they learn step by step, how to blog!

No less than Mary Tinio Narvasa, of the Cebu Blogging Community made them realize on the importance of blogging for the government.

One can become a social influencer when one blogs.  She said.

The information officers were walked through in the creation of a blog, personal or official..

Carlo Dugaduga, president of CAOCAMPIO come up with Padayon Pilipino blog with address www.carlodugaduga.blogspot.com

Dugaduga was able to participate in the first ever "InfoTourism Adventure Race", a one of a kind convention of the Regional Association of Development Information Officers (RADIO) this year which was held in the island of Siquijor.

There is a separate blog and series of blogs about it.. Follow links.

Nino Ybanez, from the town of San Remigio came up with a blog that showcases the features of the town. It has the longest recorded beach line in the province.

Check this out www.sanremlapyahan.blogspot.com.

By next year, it is the aim of PIA and CAOCAMPIO that majority of the towns will already be in the blogging world.

For comments and suggestions... just leave a comment. =) 

KABISAY-AN! Lets vote for Danao City in the nationwide Nestle "Dancersise" competition

Central Visayas Entry - Danao

Calling all "netizens" in the provinces of Bohol, Siquijor and yes while Negros Oriental is not yet off the region, to please vote for the entry of Danao City, the dancers from Ubaldo Iway Memorial National High School.

They are representing Region VII in the nationwide search for Nestle Philippines Best Music Video presentation featuring a Dancercise.

According to their Principal, Maribeth Noya, they started in Danao City and climbed all the way to the Province and then eventually at the regional level.

The thing is, when you vote, you have to vote everyday.  So click and like this link everyday : Like Entry 

Clicking and liking this post until December 4, 2015 11:59pm, else, the vote will be invalidated.

As of press time, we still have more than a thousand votes.

Click this link again : Central Visayas Entry 

Your govt is concern - Protect your skin!

Have you noticed that the heat is already very hot even if at 6 to 7 in the morning? We can't deny that indeed we are experiencing abnormalities because of this hashtag #climatchange and its not a joke.

In the recent #KapihanPIACebu, health authorities calls on everyone, yes including us Sugboanons, to protect our skin from this abnormal climate conditions.  

"Protecting our skin is no longer vanity, but it is already a necessity," according to Dr. Joanri Riveral of the Department of Health 7.

Dr. Joanri Riveral, DOH7, interviewed by Cebu media

He said although there are no statistics for now on skin cancer as these are in the private doctors, but considering climate change, it is best to apply some ways for skin protection.

The skin is the largest part of the body by the way.

Here are some ways he said that every Juan and Juana must take:

1. Never! (Not avoid) But NEVER stay under the heat of the sun for more than 30 minutes. 

        Riveral said our skin can withstand a maximum of 30-32 degrees but only for a few minutes. 

There may be some truth to what they say, that its so hot outside you can fry an egg!

Traffic enforcers should find a way to have themselves covered or under the shades every once in awhile. 

           

2. Apply sunblocks or sunscreens which are beyond  SPF 15 (sun protector factor). Yep you heard it right! Its  no longer kaartehan girls and boys, but you have to wear sunscreens even if you're not basking in the sun on the beach.

    Riveral said, apply it before going out and not just once...but if possible every after four hours! Wow!

3. Wear large hats...Oh well, this can only be for women.  But who knows, if a guy wants to wear large hats just to protect the skin on the face and neck and even the whole body...why not? 

4. Bring umbrellas..not just for rain but when its so sunny... In this manner, the whole body is protected No sunburn.

5. Wear arm sleeves, specially for bikers and motorcycle riders.  There are cool cotton arm sleeves that does not dehydrate..it does not suck the moisture out from the person who wears it... Lighter colors are okay.

6. WATER. WATER.  This is so important.. drink and drink plenty of liquids...water every day.  Water keeps the skin hydrated and moisturize therefore preventing it from becoming parched like dry land.

7. BATHING twice or plenty of times a day.  Yep, not just once but twice or thrice.  Have to shed off those dry skins, dirt and toxics.

8.  Never ignore those rashes and skin irritations.  As they say, if symptoms persists..consult the doctor.  DOH assured that there are doctors in the municipalities and cities who are already trained to treat skin diseases.

“We should not be neglecting a simple rash or other allergies as these may be symptoms of something more serious internally.”   Kidney and liver problems usually show skin discolorations and abnormalities, Riveral added.

 DOH is currently advocating National Skin Disease Prevention Month this November.

Other updates are posted at the Philippine Information Agency website. 

Just so you know, your Government cares... 

CEBUANO : November 2, Lunes, dili Holiday

Sukwahe sa mga nanggawas nga mga posts o balita, ang Nobyembre 2, Lunes wala nahisakop sa mga lista sa mga Holidays karong tuig 2015.

Daghan na ang nanawag og nagpakisayud sa Philippine Information Agency-Cebu karong adlawa aron sa pakisayod og pagklaro kun ang Nobyembre 2, Adlaw sa Paghandum sa mga Minatay, wala bay tranaho o eskwela.

Sumala sa Presidential Proclation 831, Lista sa mga Holidays sa 2015, ang gideklara nga "Special Non WOrking Holiday" mao lamang ang naandan nga Nobyembre 1 Adlaw sa mga Santos,  nga karon usa ka adlaw nga Dominggo.

Proclamation 831

Alang sa dugang kasayuran, mahimong mutawag sa 2324062, PIA-Cebu.

Mahimo sad nga musunod sa Official Gazette website 

Cebuano News: Pagamit sa karbon nga enerhiya, menosan - DOE

LAPULAPU CITY, October 12 (PIA) --  Pagmenos sa konsumo sa karbon nga enerhiya o elektrisidad mao ang tinguha sa Pilipinas aron makab-ot  “energy resilient” nga mga ekonomiya sa mga membro sa AsiaPacific Economic Cooperation (APEC).

Sa bag-ohay nga pakig atubang sa mga sakop sa media, nagkanayon si Department of Energy (DOE) Loreta Ayson nga paningkamotan sa nasudnong panggamhanan ang pagpakunhod sa pagsalig sa pagamit og karbon.

Ang karbon mao ang kasagarang tinubdan sa elektrisidad dinhi sa nasod.

 Matod ni Ayson, gihinay hinay nila ang pag aprubar sa mga kontrata sa mga karbon nga kompaniya tungod kay nakadaot kini sa kinatibuk-angkalikupan.

 Siya nagkanayon nga gitinguha nga gamay nalang ang pagamit sa karbon.  Himoon kining balanse uban sa mga natural nga enerhiya o gang mga renewable nga klase.

 “We are aiming at 1/3 coal, 1/3 renewable and 1/3 natural,” matod ni Ayson.

 Nagkatigom sa Sugbo ang mga Energy ministers sa 21 ka mgasakp sa APEC aron pagahisgutan ug unsaon makatabang ang tagsatagsa pagsiguro sa energy sources, taliwala niining gitinguha nga paglambo sa tagsa tagsa ka mga ekonomiya.

 Human sa Energy Ministers Meeting e anunsyo unya ang mananaog sa lowest carbon local government units lakip na ang dakbayan sa Mandaue.

Hatagan kini ug pundo aron mapa lambo pa unya ang mga proyekto og infrastruktura sa enerhiya sa maong localidad.

Lakip sa mga nominado mao ang Krasnoyarsk City sa Russia ug ang  Subang Jaya sa  Malaysia.

Ang maong tigum sa APEC Energy Ministers Meeting gipahigayon sa Shangri La's Mactan Resort and Spa.  (fcc/PI7-Cebu)

*dugang balita click lang ang www.pia.gov.ph

CEBUANO : Partisipasyon sa kababayen-an sa transportasyon gituki sa APEC Cebu

 Partisipasyon sa mga kababayen-an sa transportasyon gituki sa Asia Pacific Economic Conference (APEC).

Sa ikaduhang hugna sa tigum sa APEC dinhi sa Sugbo, gituki dayon ang partisipasyon sa mga kababayen-an sa matang sa transportasyon.

Gitunguha niini ang pag usbaw sa kalabotan sa mga kababayen-an sa maong sektor.

Namugna ang usa ka tamdanan nga adunay lima ka  mga haligi aron mmapadaghan ang mga kababayen-an nga anaa sa transportasyon.

Kini naglangkob sa mga giya gamit ang edukasyon; pagwagtang sa mga babag sa panarbaho og pagnegosyo; pagmungtar og tukmang kondisyon sa pgapalambo sa talent; adbokasiya alang sa paglambo usab sa mga babayeng lider u gang pag awhag sa luwas nga pagamit og pagsakay sa mga sistema sa transportasyon.

Matod ni Susan Kirkland, United States Department of Transportation for Aviation and International Affairs,  ang mga kababayen-an kritikal nga tinubdan sa ekonomikanhong pagtubo og pagkamabungahon, apan gikinahanglan nga anaa silay mga oportunidad.

“And too often than not, these opportunities are not available,” matod ni Kirkland.

Gani siya mitataw nga labaw sa $47 billion ang nawagtang matag tuig sa Asia Pacific Region tungod sa limitadong pag kab-ot sa panarbaho sa mga kababayen-an.

Sa Estados Unidos, 47 porsyento sa workforce ang kababayen an og 13 porsyento lamang niini ang anaa sa transportasyon.

Sa kinatibuk-an, sa mga member economies sa APEC, ang mga babaye naglangkob lang gikan sa sais porsyento ngadto sa 34 porsyento.

Dinhi sa Pilipinas, gisugdan na ang paglambo og suporta sa mga kababyen-an pinaagi sa paglangkob sa Gender and Development (GAD) sa transportation sector ubos sa Department of Transportation and Communication (DOTC).

Kini misresulta sa pagka mugna sa 1^st Gender and Development Transportation Summit niadtong Nobyembre 2012. (fcc/PIA7-Cebu)

Alang sa ubang mga kalamboan sa #APEC2015 adto lang sa www.pia.gov.ph 

Mandaue City among 3 cities nominated for funding assistance to become Low Carbon Model LGU

The City of Mandaue, Cebu, Philippines is among the three local government units (LGU) considered for funding for environmental sustainability efforts.

This October, there are three LGU's from among the 21 member Asia Pacific Economic Conference (APEC) economies who will be chosen to be given technical assistance for environment efforts.

In particular are the strategies leading to the reduction of carbon use.

In a press release, the nominees are Krasnoyarsk City, Russia; Mandaue City, Philippines and Subang Jaya, Malaysia.

According to Department of Energy Undersecretary Loreta Ayson, who is also the Philippines Senior Official on Energy, the Low Carbon Model Town (LCMT) Project of the APEC Energy Working Group (EWG) will be choosing in next month's gathering in Cebu, who will receive the technical assistance.

"We are constantly looking for potential LCMT candidates and it impresses me to find Mandaue City with such a comprehensive plan involving land use, green building and transportation,”  Ayson said.

Mandaue City accordingly has a clear target for reducing its CO₂ emissions and has long been crafting measures to establish a sustainable city to address air pollution and traffic congestion. 

Its proposed project consists of developing green growth areas and interconnecting these areas within Metro Cebu. An ordinance is also proposed promoting disaster-resilient buildings in the city.

The LCMT Project of the APEC EWG has been greatly instrumental in encouraging communities in the region to embark on city planning initiatives promoting low carbon technologies to manage the rapidly increasing energy consumption and consequently, mitigate the adverse effects of greenhouse gas emissions on the environment.    

 Previous winners include the city of Da Nang in Vietnam which implemented an innovative system of electric motorbikes and charging facilities. 

Samui Island in Thailand also got support for its feasibility study to utilize solar, wind and small hydro power; reliance on electric vehicles and reforestation and protection of existing forests. 

They also adapted Green technologies for resort and hotel developments such as solar water heaters, solar panels on rooftops, biomass power generation of kitchen waste and increased ventilation for natural cooling.

Mandaue is located on the central-eastern coastal region of Cebu, and is one of the three highly urbanized cities on the island and forms part of the Cebu Metropolitan area. It is connected by two bridges to the island of Mactan.  Mandaue is also known as the “furniture capital of the Philippines.” 

CEBUANO : Panuroy kamo sa Sugbo-PNoy

Gipasigarbo ni Presidente Benigno “Noynoy” Aquino III ang Probinsya sa Sugbo, nga maoy venue sa mga tigum sa Asia Pacific Economic Conference (APEC).

 Sa iyang pasiunang pag abi abi sa pag abli sa duha ka adlaw nga Finance Ministers Meeting, Si Aquino nagkanayon nga angayan lamang nga dinhi sa Sugbo gipahigayon ang mga maong tigum tungod sa bibo niini nga ekonomiya.

Gani dinhi sa Sugbo elusad ang usa sa mga “landmark” nga palisiya sa APEC, nga mao ang Cebu Action Plan (CAP).

Nalangkob niini ang mga konkreto nga mga lakang unsaon pagkab-ot sa mga membro sa APEC ang malangkobon og lig-on nga mga ekonomiya.

Si Aquino nagkanayon nga masaligon siya nga mupalambo ang CAP sa mga membro, nga matod pa niya gingalan sa Sugbo (Cebu), ang usa sa mga progresibong lalawigan sa Pilipinas.

Giawhag sa Presidente nga gawas sa paghulma og mga ekonomikanhong palisiya, musuroy usab sila sa Sugbo.

Matod niyatagamtamon sa mga bisita ang mainitong pagtimbaya sa mga Sugbuuanon nga nailhan na sa pagka mahiligon sa musika og pag abi abi.

“After all, you are in the Philippines’ Queen City of the South, and I hope you can take time off your busy schedules to enjoy its pristine beaches, its vibrant metropolis, and most importantly its people, who are living proof that it is indeed more fun in the Philippines (Anaa kamo sa Queen City of the South, nanghinaut ko nga makagahin kamo bisan sa kapig-ot sa inyong panahon sa pag tagamtam sa mga kabaybayonan og bibo nga metropolis ug labaw sa tanan ang mga tawo nga maoy buhing kamatuoran nga mas lingaw dinhi sa Pilipinas),” matod ni Aquino.

Ikaupat kini nga pagbisita sa Presidente dinhi sa Sugbo. (fcc/PIA7-Cebu)

CEBUANO: PNoy ania sa Sugbo karon - muabli sa APEC Finance Ministers Meeting

Ania si Presidente Benigno “Noynoy”Aquino III sa Sugbo karong adlawa alang sa pag atubang sa mga Asia PacificEconomic  Conference (APEC) Finance Ministers Meeting.

Ang Presidente mao ang gitahasan sa pag abli sa maong tigum sa mga delegado sa 21 ka mga APEC member economies.

Siya pagaubanan ni Department of Finance Secretary Cesar Purisima nga mao usab ang nangulo sa APEC Finance Ministers Process.

Pagahisgutan sa maong tigom ang mga nag unang tinguha sa mga member economies kun unsaon pagpalambo ang tagsa tagsa ka mga ekonomiya pinaagi sa paghiusa sa mga palisiya.

Sa ilang pasiunang tigum kagahapon, ang mga senior officials mibutyag nga gipanday na ang Cebu Action Plan (CAP), nga maoy tamdanan sa direksyon ekonomikanhon sa mga APEC members.

Naglangkob kini og 4 pillars: financial integration, fiscal reforms and transparency, financial resilience and infrastructure development financing.

Tinguha sa maong mga pillars ang pagtubag  sa mga hagit pang rehiyon aron mapahamtang og malangkobon ug lig-on nga mga ekonomiya.

Karon mao ang ika upat nga pagbisita ni Presidente Aquino sa Sugbo.

Dire siya sa pagsaulog sa Labor Day, Mayo 1, groundbreaking sa pagmoderno sa Mactan Cebu International Airport sa Hunyo 29; Agusto 24 naghimo siya og inspection sa mga infrastruktura og nagtigum sa mga higala sa iyang partido. 

Dugang kasayuran : adto sa Philippine Information Agency website.

CEBUANO: Ekipo, tambal ug ubang hinabang para sa kalamidad, wagtangon ang buwis-APEC

Paspas nga pagpadala sa tambal, ekipo og hinabang panahon sa kalamidad gitun-an sa tigum sa Asia PacificEconomic Conference (APEC).

Si Department of Foreign Affairs Undersecretary Laura del Rosario, mibutyag  sa briefing sa International Media Center nga lakip sa gituki sa usa sa mga tigum sa Third Senor Officials’ Meeting (SOM3) ang dinalian nga pagpadala sa mga ekipo, tambal ug ubang mga hinabang panahon sa kalamidad.

Ang paghisgut hisgut nahitabo sa Health Policy Dialogue Asia Pacific 2020 Amidst Disaster and Outbreaks nga nahitabo dinhi sa lalawigan sa Sugbo.

 Sa maong tigum giuyunan sa mga membro sa APEC nga ipadayon ang mga tinguha sa pagpakgang sa mga sakit lakip na ang dinaliang pagtubag ug pagpangandam sa kalamidiad.

Matod ni Del Rosario nga ang Bureau of Customs (BOC) kasagaran maniguro kun ang mga hinabang gikan sa mga langyaw (foreign donations) gipayuhot ba o highly  taxable ba kini.

Siya nagkanayon nga sa pagproseso palang daan sa BOC mudangat na kini ug daghang mga adlaw aron kini mapagawas ug maabot sa hingtungdan.

“During this discussion, there is an agreement of facilitation of goods like the medicines should not be taxed because this will go to the communities that will really benefit these medicines, (Sa maong diskusyon, adunay kasabotan sa pagpahigayon sa mga butang sama sa mga medisina nga dili angayan nga buhisan tungod kay padung ni sa mga komunidad nga nanginahanglan niini)” del Rosario said.

Kabahin sa mga ekipo, sama sa crane o mga helicopter nga gikinahanglan sa gikan pa ang linog, dili pod angayan nga buhisan.

“We should allow foreign doctors to practice in the Philippines in times of disaster,(Angayan nga tugutan ang mga langyawng mga doctor nga makasulod dinhi sa Pilipinas sa panahon sa kalamidad),” matod ni Del Rosario.

Si Del Rosario, mao usab ang nangulo sa SOM3. Ang mga gisabutan sa SOM3 ipasi kini sa Finance Miniters Meeting sa pag hisgut hisgut og pundo ug dayon adto kini tukion sa High Ministers Meeting sa Disyembre.

Adunay mga 87 ka mga tigum ang mahitabo sa Sugbo karong tuiga.

Sa dugang mga kasayuran mahimong muadto sa PIA-Cebu website.

CEBUANO NEWS: Kalamidad og pag usab usab sa panahon gituki sa APEC tungod sa epekto sa ekonomiya

Tungod kay dako kini og epekto sa ekonomiya, pagpangandam sa mga kalamidad ug pagusab usab sa panahon, lakip sa gimugna nga Cebu Action Plan (CAP) sa mga meimbro sa Asia Pacific EconomicConference (APEC) dinhi sa Sugbo.

Si Dr. Alan Bollard, ang Executive Director sa APEC Secretariat, mibutyag nga lakip sa  CAP ang pagmugna og mga pamaagi sa saktong pagpangandam sa mga kalamidad ug ang pag usab usab sa panahon (climate change).

Kini tungod kay nakita sa mga delegado sa APEC member economies, nga ang kalamidad og pag usab usab sa panahon adunay dakong epekto kabahin sa patigayon og ekonomiya.

Matod ni Bollard, gipangunahan sa Pilipinas ang pag ambit ug mga pamaagi tungod kay kapila na kini gikuso kuso ug mga kalamidad ug mga abnormal nga panghitabo tungod sa pag usab usab sa panahon.

Apil sa mga punto mao ang disaster financing, o diin mahatagan og ayuda pinansyal (utang o grant) ang isa ka rehiyon o local government unit, sa ilang mga tinguha pagpamalit ug  mga ekipo o mga pagbansay bansay, agig pangandam sa kalamidad.

PTV4 Reporter Ria Fernanez throws a question to Dr. Bollard

“Nag una ang Pilipinas tungod sa kasinatian niini sa pagsugakod sa daghang mga natural nga kalamidad sa mga katuigan (Philippines has clearly lead the way, having learned to cope with a number of natural disasters over the years),” matod ni Bollard.

Si Bollard nagkanayon  nga sabotan usab sa mga member economies kun unsaon mas mapadali ang pagpadala og ayuda nga ekipo ug mga hinabang sa panahon sa emergency.

Kini tungod dako ang mabayaran nga buwis sa pagpadala og ekipo o bisan gani ang mga hinabang, abagahon pa sa nasod nga gihatagan ang buwis sa pagpadala.

Nasayran nga ang natural  nga kalamidad og ang pag usa usab sa panahon dali ra nga makapapas sa mga systema sa pagpakunhod sa kalisod ug uban pa mga pagpalambo sa ekonomiya.

Mga sakop sa media sa International Media Center

Daghang mga negosyo og industriya ang apektado lakip napod ang mga trabahante og mamumuo tungod niining mga kalamidad.

Ang mga 21 ka mga member economies sa APEC nagpadala sa ilang mga Finance Ministers og mga disaster planners dinhi sa Sugbo aron sa pagsalmot sa mga tigum.

Walay hisgutanang political ang tukion sa APEC kun dili mga isyu sa pagpasayon og paglambo sa patigayon, industriya og serbisyo. 

Dugang kasayoran mahimo muadto sa 

CEBUANO: Mga palisiya makabalda sa hapsay nga patigayon, hisgutan sa APEC

Hisgutanan sa paghiusa sa mga palisiya sa mga gobyerno aronpagpahapsay sa patigayon: kini maoy tuki-on sa mga delegado sa Asia Pacific Economic Conference (APEC) nga nia karon dinhi sa Sugbo.

Sa musunod nga usa og tunga ka mga
adlaw, hisgutan dinhi sa

Sugbo ang paghiusa sa mga regulasyon o palisiya sa mga panggamhanan aron

sagopon usab sa matag “member economy” sa APEC.

                Matod ni Economic Planning Secretary ug
National Economic

Development Authority (NEDA) Director General Arsenio Balisacan, kining mga

“structural reforms” pagpahapsay na unya sa patigayon ug negosyo dinhi sa

Pilipinas tali sa ubang mga sakop sa APEC.

Matod ni Balisacan, tinguha niini
ang pagwagtang sa mga

kumplikado nga mga proseso nga makapugong unya sa mga kaayuhan nga unta alang

sa mga magpapatigayon ug mamumuo dinhi ug nagdto na sa gawas sa nasud.

Siya nagkanayon, nga suwayan nila
ang pagtakdo sa mga

regulasyon sama sa lisensya sa atong mga professionals nga dili dawaton didto

sa ubang nasod.

Gawas niana, adunay mga kompaniya
nga gusto munegosyo sa

ubang nasod apan naay mga giatubang nga mga legal nga pagbabag.

Lakip na niana ang di na unta
kinahanglan pang permi nga

pagpangayo sa birth certificates sa matag mo-apply sa trabaho.

 “Or a firm wanting to diversity
its product offerings, but would have to obtain additional licenses and permits
to be allowed to do so (O adunay mga kompaniya nga gusto nga

mutanyag og managlahing mga produkto apan gikinahanglan ang paglukat og lain na

usa nga mga licensya aron matuman kini),” matod ni Balisacan.

Kasagaran, mawagtangan og gana ang
mga negosyante ug patigayon, tungod niining mga dili na gikinahanglan nga mga
regulasyon.  Kini usab hinungdan nga daghang mga

trabahante ang dili makapalambo sa ilang kaugalingon.

Dinhi sa Pilipinas, si Balisacan
nagkanayon nga aduna nay structural reform o kausaban ang nahimo aron mas sayon
ang pagpadagan sa usa ka

negosyo o serbisyo.

“A simple reform is when we no
longer [require] urine test

in getting a driver’s license (Simple nga kausaban mao ang pagwagtang na sa

urine test sa paglukat og driver’s license),” matod ni Balisacan.

Lakip napod sa kausaban ang pag
implementar og Philippine

Business Registry nga mupamenos sa mga adlaw sa proseso sa pagpa rehistro sa

negosyo ngadto nalang sa 30 ka minutes.

Giapil pod ni Balisacan nga usa ka
“structural reform” mao

ang paglangkat sa “oil price subsidy” ug ablihan ang merkado sa ubang mga

dumuduwa sa merkado sa lana.

Ang mahitabo nga tigum ugma sa
Structural Reform Ministerial

Meeting (SRRM) ikaduha pa lang nahitabo sukad niadtong 2008 APEC.

Si Balisacan isa sa mga opisyal sa
APEC nga mibuhat og

briefing sa International Media Center karon. (fcc/PIA7-Cebu)

CEBUANO: Dakong benepisyo makuha tali sa gamayng sakripisyo sa mga Sugboanon sa pagpahigayon sa APEC

Gamayng sakripisyo muresulta og dagkong benepisyo dinhi sa lalawigan sa Sugbo tali ning pagpahigayon sa Asia Pacific Economic Conference (APEC).

Gibutyag sa tigpamaba sa APEC, Assistant Secretary Charles Jose, nga ang mga gibuhat nga pagsabot og pagsakripisyo sa mga Sugboanon aron mapahigayon nga malampuson ang APEC makahatag unya og daghang kaayohan sa ngadto ngadto.

Kini tungod sa mga gipatuman nga pagsira sa mga dalan (road closures)og pagdili sa pag agi sa mga dagkong sakyanan (truck ban) sa kinatibuk-ang pagpahigayon sa mga tigum sa APEC .

“Adunay mga pamaagi nga gikinahanglan nga ipatuman aron masiguro nga luwas ang atong mga bisita og hapsay ang pagpahigayon sa mga tigum diin hisgutan nila ang pagpahingusog sa binayloay sa Asia Pacific (Certain necessary measures were put in place to ensure the safety and security of visitors and the smooth flow of meetings as delegates discuss ways to strengthen Asia-Pacific trade),” matod ni Jose.

Matod niya ang pagpasabot sa Sugboanon sa mga nasinating ginagmayng pagkabalda timailhan kini sa kultura sa pagmainiton og pagka maabi abihon sa mga bisita.

Daghan unyang mga negosyo og mga panguartahan ang mamugna tungod sa mga APEC meetings.

Gani sa pagkakaron, mapasigarbohon so Jose nga aduna nay maayong mga bunga ang nasinati sa mga naa sa Sugbo lakip napod ang mga kasikbit nga mga kalungsuran og lalawigan.

Adunay mga nakatrabaho tungod sa APEC kay gikinahanglan ang dugang mga empleyado para sa operasyon sa mga hotels og mga restaurants.

Ang mga gagmayng negosyo o ang mga Micro Small and Medium Scale Enterprises (MSME’s), matod ni Jose na bibo tungod kay daghan ang gikinahanglan nga mga furnitures, fashion accessories og uban pang mga supplies para sa mga tigum.

Sunstar Daily Reporter Rebelander Basilan throws a question to ASEC Charles Jose 

Ang mga local nga mag uuma mao usab ang nag supply sa mga hotels og restaurants sa ilang panginahanglon nga mga lamas, utanon og prutas para sa pagkaon sa mga delegado.

CCTN Reporter Fem Marie Dumaboc 

Adunay gitan-aw nga kapin sa 3000 ka mga delegado og mga kauban ang muari sa Sugbo tungod sa gipahigayon nga APEC meetings. (fcc/PIA7-Cebu)

CEBUANO : Tungod sa APEC, hayan mudaghan ang Export Processing Zones

Hayan mapun-an pa unya ang mga Export Processing Zones dinhi sa Probinsya sa Sugbo sa mga umaabot nga mga katuigan.

Kini usa unya sa positibong resulta sa gipahigayon nga mga tigum sa Asia Pacific Economic Conference (APEC) dinhi sa lalawigan sa Sugbo.

Mao kini ang butyag ni Cebu Gobernador Hilario Davide III sa mga mga tigbalita nga nag base sa International Media Center karong adlawa.


Matod ni Davide nga ang gipahigayon nga mga tigom, dako nga posibilidad nga makapuno sa siyam na nga mga EPZ's nga anaa sa probinsya.
Gitan-aw kini nga ang mga negosyo mukatag na ngadto sa mga kalungsuran og dili lamang sa Metro Cebu.

"Mao na ang tumong sa paghangyo sa mga negosyante sa pagduol sa mga gagmayng negosyante nga anaa sa countryside aron mulambo pd kini sila," matod ni Davide.

Kun anaa na ang dugang nga mga EPZ og negosyo sa mga kalungsuran, dili na unya maghuot pa ang mga dakbayan sa Sugbo, Mandaue og Lapulapu.

Sa pagkakaron, si Davide nagkanayon nga na bibo ang daghang mga industriya sa pagpangandam pa lang sa APEC meetings.

Lakip na niini ang manufacturing sama sa mga furnitures, fashion accessories, native products, og pagkaon.

Aduna pod trabaho ang naabli tungod sa panginahanglanon sa mga hotels og mga restaurants.

Ang turismo na bibo usab human daghan mga delegado ang nanggawas og misuroy sa mga kasikbit sa Sugbo.

"Mapasigarbohon ako nga makadungog og mga maayong mga sugilanon gikan sa mga delegado nga nakaangay sila sa ilang mga nasinati dinhi sa atong probinsya," matod ni Davide.

Iyang pasalamat sa mga Sugboanon nga misabot kun aduna man ganing mga inconveniences nga nasinati sama sa traffic og pagsirado sa dalan.

"Adtong tan-awon ang dakong benepisyo nga makuha nato pinaagi sa pag pahigayon niining mga international nga mga kalihokan," matod ni Davide.

Si Davide ang nangulo sa local organizing committee. Adunay 87 ka mga tigum ang  ipahigayon sa Sugbo gikan sa Agosto 22 hangtud sa Septembre 11.