CEBUANO : November 2, Lunes, dili Holiday

Sukwahe sa mga nanggawas nga mga posts o balita, ang Nobyembre 2, Lunes wala nahisakop sa mga lista sa mga Holidays karong tuig 2015.

Daghan na ang nanawag og nagpakisayud sa Philippine Information Agency-Cebu karong adlawa aron sa pakisayod og pagklaro kun ang Nobyembre 2, Adlaw sa Paghandum sa mga Minatay, wala bay tranaho o eskwela.

Sumala sa Presidential Proclation 831, Lista sa mga Holidays sa 2015, ang gideklara nga "Special Non WOrking Holiday" mao lamang ang naandan nga Nobyembre 1 Adlaw sa mga Santos,  nga karon usa ka adlaw nga Dominggo.

Proclamation 831

Alang sa dugang kasayuran, mahimong mutawag sa 2324062, PIA-Cebu.

Mahimo sad nga musunod sa Official Gazette website 

Cebuano News: Pagamit sa karbon nga enerhiya, menosan - DOE

LAPULAPU CITY, October 12 (PIA) --  Pagmenos sa konsumo sa karbon nga enerhiya o elektrisidad mao ang tinguha sa Pilipinas aron makab-ot  “energy resilient” nga mga ekonomiya sa mga membro sa AsiaPacific Economic Cooperation (APEC).

Sa bag-ohay nga pakig atubang sa mga sakop sa media, nagkanayon si Department of Energy (DOE) Loreta Ayson nga paningkamotan sa nasudnong panggamhanan ang pagpakunhod sa pagsalig sa pagamit og karbon.

Ang karbon mao ang kasagarang tinubdan sa elektrisidad dinhi sa nasod.

 Matod ni Ayson, gihinay hinay nila ang pag aprubar sa mga kontrata sa mga karbon nga kompaniya tungod kay nakadaot kini sa kinatibuk-angkalikupan.

 Siya nagkanayon nga gitinguha nga gamay nalang ang pagamit sa karbon.  Himoon kining balanse uban sa mga natural nga enerhiya o gang mga renewable nga klase.

 “We are aiming at 1/3 coal, 1/3 renewable and 1/3 natural,” matod ni Ayson.

 Nagkatigom sa Sugbo ang mga Energy ministers sa 21 ka mgasakp sa APEC aron pagahisgutan ug unsaon makatabang ang tagsatagsa pagsiguro sa energy sources, taliwala niining gitinguha nga paglambo sa tagsa tagsa ka mga ekonomiya.

 Human sa Energy Ministers Meeting e anunsyo unya ang mananaog sa lowest carbon local government units lakip na ang dakbayan sa Mandaue.

Hatagan kini ug pundo aron mapa lambo pa unya ang mga proyekto og infrastruktura sa enerhiya sa maong localidad.

Lakip sa mga nominado mao ang Krasnoyarsk City sa Russia ug ang  Subang Jaya sa  Malaysia.

Ang maong tigum sa APEC Energy Ministers Meeting gipahigayon sa Shangri La's Mactan Resort and Spa.  (fcc/PI7-Cebu)

*dugang balita click lang ang www.pia.gov.ph

CEBUANO : Partisipasyon sa kababayen-an sa transportasyon gituki sa APEC Cebu

 Partisipasyon sa mga kababayen-an sa transportasyon gituki sa Asia Pacific Economic Conference (APEC).

Sa ikaduhang hugna sa tigum sa APEC dinhi sa Sugbo, gituki dayon ang partisipasyon sa mga kababayen-an sa matang sa transportasyon.

Gitunguha niini ang pag usbaw sa kalabotan sa mga kababayen-an sa maong sektor.

Namugna ang usa ka tamdanan nga adunay lima ka  mga haligi aron mmapadaghan ang mga kababayen-an nga anaa sa transportasyon.

Kini naglangkob sa mga giya gamit ang edukasyon; pagwagtang sa mga babag sa panarbaho og pagnegosyo; pagmungtar og tukmang kondisyon sa pgapalambo sa talent; adbokasiya alang sa paglambo usab sa mga babayeng lider u gang pag awhag sa luwas nga pagamit og pagsakay sa mga sistema sa transportasyon.

Matod ni Susan Kirkland, United States Department of Transportation for Aviation and International Affairs,  ang mga kababayen-an kritikal nga tinubdan sa ekonomikanhong pagtubo og pagkamabungahon, apan gikinahanglan nga anaa silay mga oportunidad.

“And too often than not, these opportunities are not available,” matod ni Kirkland.

Gani siya mitataw nga labaw sa $47 billion ang nawagtang matag tuig sa Asia Pacific Region tungod sa limitadong pag kab-ot sa panarbaho sa mga kababayen-an.

Sa Estados Unidos, 47 porsyento sa workforce ang kababayen an og 13 porsyento lamang niini ang anaa sa transportasyon.

Sa kinatibuk-an, sa mga member economies sa APEC, ang mga babaye naglangkob lang gikan sa sais porsyento ngadto sa 34 porsyento.

Dinhi sa Pilipinas, gisugdan na ang paglambo og suporta sa mga kababyen-an pinaagi sa paglangkob sa Gender and Development (GAD) sa transportation sector ubos sa Department of Transportation and Communication (DOTC).

Kini misresulta sa pagka mugna sa 1^st Gender and Development Transportation Summit niadtong Nobyembre 2012. (fcc/PIA7-Cebu)

Alang sa ubang mga kalamboan sa #APEC2015 adto lang sa www.pia.gov.ph 

Mandaue City among 3 cities nominated for funding assistance to become Low Carbon Model LGU

The City of Mandaue, Cebu, Philippines is among the three local government units (LGU) considered for funding for environmental sustainability efforts.

This October, there are three LGU's from among the 21 member Asia Pacific Economic Conference (APEC) economies who will be chosen to be given technical assistance for environment efforts.

In particular are the strategies leading to the reduction of carbon use.

In a press release, the nominees are Krasnoyarsk City, Russia; Mandaue City, Philippines and Subang Jaya, Malaysia.

According to Department of Energy Undersecretary Loreta Ayson, who is also the Philippines Senior Official on Energy, the Low Carbon Model Town (LCMT) Project of the APEC Energy Working Group (EWG) will be choosing in next month's gathering in Cebu, who will receive the technical assistance.

"We are constantly looking for potential LCMT candidates and it impresses me to find Mandaue City with such a comprehensive plan involving land use, green building and transportation,”  Ayson said.

Mandaue City accordingly has a clear target for reducing its CO₂ emissions and has long been crafting measures to establish a sustainable city to address air pollution and traffic congestion. 

Its proposed project consists of developing green growth areas and interconnecting these areas within Metro Cebu. An ordinance is also proposed promoting disaster-resilient buildings in the city.

The LCMT Project of the APEC EWG has been greatly instrumental in encouraging communities in the region to embark on city planning initiatives promoting low carbon technologies to manage the rapidly increasing energy consumption and consequently, mitigate the adverse effects of greenhouse gas emissions on the environment.    

 Previous winners include the city of Da Nang in Vietnam which implemented an innovative system of electric motorbikes and charging facilities. 

Samui Island in Thailand also got support for its feasibility study to utilize solar, wind and small hydro power; reliance on electric vehicles and reforestation and protection of existing forests. 

They also adapted Green technologies for resort and hotel developments such as solar water heaters, solar panels on rooftops, biomass power generation of kitchen waste and increased ventilation for natural cooling.

Mandaue is located on the central-eastern coastal region of Cebu, and is one of the three highly urbanized cities on the island and forms part of the Cebu Metropolitan area. It is connected by two bridges to the island of Mactan.  Mandaue is also known as the “furniture capital of the Philippines.” 

CEBUANO : Panuroy kamo sa Sugbo-PNoy

Gipasigarbo ni Presidente Benigno “Noynoy” Aquino III ang Probinsya sa Sugbo, nga maoy venue sa mga tigum sa Asia Pacific Economic Conference (APEC).

 Sa iyang pasiunang pag abi abi sa pag abli sa duha ka adlaw nga Finance Ministers Meeting, Si Aquino nagkanayon nga angayan lamang nga dinhi sa Sugbo gipahigayon ang mga maong tigum tungod sa bibo niini nga ekonomiya.

Gani dinhi sa Sugbo elusad ang usa sa mga “landmark” nga palisiya sa APEC, nga mao ang Cebu Action Plan (CAP).

Nalangkob niini ang mga konkreto nga mga lakang unsaon pagkab-ot sa mga membro sa APEC ang malangkobon og lig-on nga mga ekonomiya.

Si Aquino nagkanayon nga masaligon siya nga mupalambo ang CAP sa mga membro, nga matod pa niya gingalan sa Sugbo (Cebu), ang usa sa mga progresibong lalawigan sa Pilipinas.

Giawhag sa Presidente nga gawas sa paghulma og mga ekonomikanhong palisiya, musuroy usab sila sa Sugbo.

Matod niyatagamtamon sa mga bisita ang mainitong pagtimbaya sa mga Sugbuuanon nga nailhan na sa pagka mahiligon sa musika og pag abi abi.

“After all, you are in the Philippines’ Queen City of the South, and I hope you can take time off your busy schedules to enjoy its pristine beaches, its vibrant metropolis, and most importantly its people, who are living proof that it is indeed more fun in the Philippines (Anaa kamo sa Queen City of the South, nanghinaut ko nga makagahin kamo bisan sa kapig-ot sa inyong panahon sa pag tagamtam sa mga kabaybayonan og bibo nga metropolis ug labaw sa tanan ang mga tawo nga maoy buhing kamatuoran nga mas lingaw dinhi sa Pilipinas),” matod ni Aquino.

Ikaupat kini nga pagbisita sa Presidente dinhi sa Sugbo. (fcc/PIA7-Cebu)

CEBUANO: PNoy ania sa Sugbo karon - muabli sa APEC Finance Ministers Meeting

Ania si Presidente Benigno “Noynoy”Aquino III sa Sugbo karong adlawa alang sa pag atubang sa mga Asia PacificEconomic  Conference (APEC) Finance Ministers Meeting.

Ang Presidente mao ang gitahasan sa pag abli sa maong tigum sa mga delegado sa 21 ka mga APEC member economies.

Siya pagaubanan ni Department of Finance Secretary Cesar Purisima nga mao usab ang nangulo sa APEC Finance Ministers Process.

Pagahisgutan sa maong tigom ang mga nag unang tinguha sa mga member economies kun unsaon pagpalambo ang tagsa tagsa ka mga ekonomiya pinaagi sa paghiusa sa mga palisiya.

Sa ilang pasiunang tigum kagahapon, ang mga senior officials mibutyag nga gipanday na ang Cebu Action Plan (CAP), nga maoy tamdanan sa direksyon ekonomikanhon sa mga APEC members.

Naglangkob kini og 4 pillars: financial integration, fiscal reforms and transparency, financial resilience and infrastructure development financing.

Tinguha sa maong mga pillars ang pagtubag  sa mga hagit pang rehiyon aron mapahamtang og malangkobon ug lig-on nga mga ekonomiya.

Karon mao ang ika upat nga pagbisita ni Presidente Aquino sa Sugbo.

Dire siya sa pagsaulog sa Labor Day, Mayo 1, groundbreaking sa pagmoderno sa Mactan Cebu International Airport sa Hunyo 29; Agusto 24 naghimo siya og inspection sa mga infrastruktura og nagtigum sa mga higala sa iyang partido. 

Dugang kasayuran : adto sa Philippine Information Agency website.

CEBUANO: Ekipo, tambal ug ubang hinabang para sa kalamidad, wagtangon ang buwis-APEC

Paspas nga pagpadala sa tambal, ekipo og hinabang panahon sa kalamidad gitun-an sa tigum sa Asia PacificEconomic Conference (APEC).

Si Department of Foreign Affairs Undersecretary Laura del Rosario, mibutyag  sa briefing sa International Media Center nga lakip sa gituki sa usa sa mga tigum sa Third Senor Officials’ Meeting (SOM3) ang dinalian nga pagpadala sa mga ekipo, tambal ug ubang mga hinabang panahon sa kalamidad.

Ang paghisgut hisgut nahitabo sa Health Policy Dialogue Asia Pacific 2020 Amidst Disaster and Outbreaks nga nahitabo dinhi sa lalawigan sa Sugbo.

 Sa maong tigum giuyunan sa mga membro sa APEC nga ipadayon ang mga tinguha sa pagpakgang sa mga sakit lakip na ang dinaliang pagtubag ug pagpangandam sa kalamidiad.

Matod ni Del Rosario nga ang Bureau of Customs (BOC) kasagaran maniguro kun ang mga hinabang gikan sa mga langyaw (foreign donations) gipayuhot ba o highly  taxable ba kini.

Siya nagkanayon nga sa pagproseso palang daan sa BOC mudangat na kini ug daghang mga adlaw aron kini mapagawas ug maabot sa hingtungdan.

“During this discussion, there is an agreement of facilitation of goods like the medicines should not be taxed because this will go to the communities that will really benefit these medicines, (Sa maong diskusyon, adunay kasabotan sa pagpahigayon sa mga butang sama sa mga medisina nga dili angayan nga buhisan tungod kay padung ni sa mga komunidad nga nanginahanglan niini)” del Rosario said.

Kabahin sa mga ekipo, sama sa crane o mga helicopter nga gikinahanglan sa gikan pa ang linog, dili pod angayan nga buhisan.

“We should allow foreign doctors to practice in the Philippines in times of disaster,(Angayan nga tugutan ang mga langyawng mga doctor nga makasulod dinhi sa Pilipinas sa panahon sa kalamidad),” matod ni Del Rosario.

Si Del Rosario, mao usab ang nangulo sa SOM3. Ang mga gisabutan sa SOM3 ipasi kini sa Finance Miniters Meeting sa pag hisgut hisgut og pundo ug dayon adto kini tukion sa High Ministers Meeting sa Disyembre.

Adunay mga 87 ka mga tigum ang mahitabo sa Sugbo karong tuiga.

Sa dugang mga kasayuran mahimong muadto sa PIA-Cebu website.